Subsydia dla rolnictwa, będące kluczowym elementem Wspólnej Polityki Rolnej (WPR), od dawna budzą kontrowersje. Analizując przypadek Wenezueli, gdzie gospodarka zależna od subsydiowanego przemysłu naftowego wpadła w głęboki kryzys, pojawiają się pytania o długoterminową żywotność modelu opartego na intensywnym wsparciu finansowym dla sektora rolnego w Europie.
Subsydia rolnicze w UE: Stabilność czy zniekształcenie?
Wspólna polityka rolna stała się jednym z najbardziej kosztownych elementów budżetu UE. Dopłaty prowadzą do nierówności, zniekształceń rynkowych i zależności od wsparcia finansowego, które w długiej perspektywie może być niezrównoważone. Przykład?? Dlaczego rolnik do 40 roku życia dostaje 200 tys zł, a starszy rolnik już nie?? Takich nierówności Unia Europejska naprodukowała na pęczki.
Wenezuela – ostrzeżenie z przeszłości:
Wenezuela, kiedyś kwitnąca dzięki dochodom z ropy naftowej, stanowi przykład skrajnych konsekwencji subsydiowania gałęzi gospodarki. Kiedy ceny ropy spadły, a rząd nie zdołał zdywersyfikować gospodarki, kraj pogrążył się w głębokim kryzysie gospodarczym, co doprowadziło do hiperinflacji, braków żywności i ogólnonarodowego ubóstwa. Czy nie przypomina to dzisiejszej sytuacji z cenami artykułów rolnych z Ukrainy?? Ten scenariusz podkreśla ryzyka związane z nadmiernym poleganiem na subsydiach, które mogą maskować potrzebę reform i innowacji.
Jak rolnictwo w UE zmierza w kierunku podobnego losu?
W obliczu zmieniającego się klimatu, rosnącej konkurencji globalnej i nacisków na zwiększenie zrównoważonej produkcji, europejskie rolnictwo stoi przed wyzwaniem adaptacji do nowych realiów bez nadmiernej zależności od subsydiów. Istnieje ryzyko, że bez znaczących reform, a z pogłębianiem nierówności rynkowych rolnictwo w UE może stać się podatne na przyszłe szoki ekonomiczne i środowiskowe, podobnie jak przemysł naftowy w Wenezueli.
Istnieje obawa, że nadmierne poleganie na subsydiach rolnictwa w UE może prowadzić do szeregu niezamierzonych konsekwencji. Wśród potencjalnych ryzyk należy wymienić:
Zniekształcenie rynku: Subsydia mogą prowadzić do zniekształceń rynkowych, ograniczając konkurencyjność i innowacyjność w sektorze rolnym, podobnie jak subsydia naftowe ograniczały dywersyfikację gospodarczą Wenezueli.
Zależność od subsydiów: Długoterminowe poleganie na wsparciu rządowym może zwiększyć zależność rolników od subsydiów, ograniczając ich zdolność do adaptacji do zmieniających się warunków rynkowych i preferencji konsumentów.
Już teraz widzimy jak państwa nie dopłacające do produkcji rolnej potrafią sprzedawać towary w niższych cenach niż państwa Unii Europejskiej, bo niestety razem z subsydiami, idzie wzrost podatków, a co za tym idzie cen paliw i innych kosztów produkcji, które dotyczą wszystkich rolników, a jak widać na przykładzie programu Młody Rolnik (patrz wyżej ) pieniądze dostają tylko nieliczni.
Wnioski
Porównanie sytuacji w Wenezueli z rolnictwem w UE służy jako przestroga przed zależnością od subsydiów jako długoterminowej strategii ekonomicznej. Choć bezpośrednie analogie są ograniczone, kluczowe lekcje dotyczące potrzeby innowacji i niepowodowania nierówności społecznych i rynkowych (np. program Młody Rolnik - patrz wyżej) pozostają aktualne.
Comments